Tổng hợp những kết quả tiêu biểu của ngành Xây dựng năm 2024 như sau:

1. Công tác hoàn thiện thể chế tiếp tục là điểm sáng

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Bộ Xây dựng đã chủ động, tích cực nghiên cứu, kịp thời thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng để hoàn thiện hệ thống pháp luật ngành Xây dựng. Năm 2024, công tác hoàn thiện thể chế tiếp tục được quan tâm đặc biệt, và là điểm sáng, thể hiện sự quyết tâm, đúng đắn trong chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo Bộ Xây dựng.

Ngày 26/11/2024, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn với tỷ lệ tán thành cao, Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 tại Quyết định số 891/QĐ-TTg ngày 22/8/2024.

Cùng với Luật Đất đai sửa đổi được thông qua ngày 29/6/2024, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, hai Bộ Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS có hiệu lực sớm hơn 5 tháng, từ 01/8/2024. Sớm đưa chính sách vào thực tiễn. Bộ Xây dựng đã trình và được Chính phủ ban hành 5 Nghị định,1 Quyết định bảo đảm có hiệu lực đồng thời với Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.

Hai dự án luật khác do Bộ Xây dựng chủ trì soạn thảo là Luật Quản lý phát triển đô thị; Luật Cấp, thoát nước cũng đã được Quốc hội đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025. Dự kiến, Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).

Những kết quả tích cực trong xây dựng, hoàn thiện thể chế Bộ Xây dựng đạt được trong thời gian qua đã kịp thời thể chế hóa các chính sách, chủ trương của Đảng, góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý trong các lĩnh vực quản lý nhà nước ngành Xây dựng bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ; đồng thời, đã tháo gỡ hiệu quả các vướng mắc, bất cập, những "điểm nghẽn", cản trở sự phát triển có nguyên nhân từ quy định pháp luật; tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, tạo sự chủ động cho chính quyền địa phương; cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư kinh doanh, giảm chi phí tuân thủ pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

2. Đẩy mạnh phân cấp phân quyền trong quản lý nhà nước

Bộ Xây dựng đã tích cực tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành các luật, văn bản dưới luật nhằm tăng cường phân cấp và đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước. Đối với lĩnh vực đầu tư xây dựng, việc đẩy mạnh phân cấp cho địa phương thẩm định dự án, thiết kế, cấp giấy phép xây dựng, kiểm tra công tác nghiệm thu, cấp giấy phép xây dựng cho nhà thầu nước ngoài… đã được thực hiện theo lộ trình ngay từ đầu nhiệm kỳ.

Đặc biệt trong năm 2024, Bộ Xây dựng đã rà soát, tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 15/2021/NĐ-CP và một số Nghị định có liên quan về quản lý dự án đầu tư xây dựng để thực hiện phân cấp mạnh mẽ các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của Bộ về cho địa phương thực hiện.

Với việc phân cấp triệt để này, dự kiến sau khi Nghị định có hiệu lực, số thủ tục hành chính từ cơ quan trung ương được phân cấp thêm cho địa phương thực hiện là khoảng 95% về thẩm định, kiểm tra công tác nghiệm thu và 100% về cấp chứng chỉ hành nghề, chứng chỉ năng lực hoạt động xây dựng; giảm khoảng 10% số hồ sơ dự án, công trình yêu cầu thực hiện thủ tục thẩm định tại cơ quan nhà nước.

3. Tích cực tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án, công trình trọng điểm, quan trọng quốc gia

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành tập trung tháo gỡ khó khăn cho công trình trọng điểm quốc gia, đẩy mạnh đầu tư công.

Theo đó, Bộ Xây dựng đã ban hành các văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề nghị tổ chức xác định và công bố giá xây dựng, chỉ số giá xây dựng trên địa bàn và rà soát các quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng và định mức xây dựng.

Đến nay Bộ đã ban hành 250 định mức, sửa đổi bổ sung kịp thời để tháo gỡ khó khăn vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng cho các dự án, công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia.

4. Tăng trưởng ngành Xây dựng đạt khoảng 7,8% - 8,2%, cao nhất từ năm 2020 đến nay

Năm 2024, tăng trưởng ngành Xây dựng đạt khoảng 7,8% - 8,2%, vượt chỉ tiêu Chính phủ giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP (6,4% - 7,3%). Đây cũng là tốc độ tăng trưởng cao nhất ngành Xây dựng đạt được từ năm 2020 đến nay, là động lực dẫn dắt cho tăng trưởng GDP chung của nền kinh tế; Tỷ lệ đô thị hóa đạt 44,3%, vượt chỉ tiêu Quốc hội giao là 43,7%.

So với chỉ tiêu Chính phủ giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP, ngành Xây dựng đồng thời đạt 2 chỉ tiêu khác, gồm: Tỷ lệ thu gom xử lý nước thải 18%; Diện tích nhà ở bình quân cả nước 26,5 m2 sàn/người.

Vấn đề phát triển nhà ở xã hội đang được đặc biệt quan tâm - Ảnh:VGP/Toàn Thắng

5. Phát triển nhà ở xã hội được đặc biệt quan tâm

Chính sách nhà ở xã hội (NOXH) trong năm qua qua được Đảng, Quốc hội và Chính phủ đặc biệt quan tâm chỉ đạo, xác định nhiệm vụ đầu tư phát triển NOXH cho công nhân, người có thu nhập thấp là một trong các tiêu chí, chính sách quan trọng, nhân văn nhằm bảo đảm an sinh xã hội, động lực phát triển ổn định kinh tế - xã hội của đất nước.

Ngày 24/5/2024, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 34-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Đây là lần đầu tiên Đảng có chỉ đạo đối với công tác phát triển NOXH. Khẩn trương thực hiện,Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 927/QĐ-TTg ngày 30/8/2024 về Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 34-CT/TW. Tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 161/2024/QH15 về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng đã ban Kế hoạch thực hiện Quyết định số 927/QĐ-TTg (Quyết định số 1017/QĐ-BXD ngày 1/11/2024) nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, đổi mới phương thức, mô hình quản lý và phát triển NOXH để thu hút, khuyến khích các thành phần kinh tế trong nước và nước ngoài tham gia đầu tư, phát triển NOXH và thực hiện các chính sách hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng.

Trong năm 2024, Bộ Xây dựng phối hợp Văn phòng Chính phủ tổ chức hai Hội nghị tháo gỡ khó khăn thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Bộ đang trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về nguồn vốn ưu đãi cho phát triển NOXH. Theo đó, đề xuất triển khai gói ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho vay NOXH từ nguồn vốn trái phiếu, áp dụng trong 5 năm. Những nỗ lực trên sẽ là tiền đề để công tác phát triển NOXH trong cả nước sẽ tăng tốc bứt phá trong thời gian tới.

NGUỒN: CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ BỘ XÂY DỰNG